Ideeën verkennen voor de toekomst van de Nationale Bijenstrategie
Op 21 maart kwamen ruim 20 partners bij elkaar om mee te denken over de toekomst van de Nationale Bijenstrategie. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) nam de punten van deze meedenkers mee. Ze verwerkte ze in een aanbevelingsbrief voor de Tweede Kamer.
Meedenkers
Na afloop van het event ‘5 jaar Nationale Bijenstrategie’ deden we een oproep om mee te denken over de toekomst van de NBS. Je kon als deelnemer je badge doen in de vaas met ‘ja’ als je wilde meedenken.
We hebben iedereen ‘met een badge in deze vaas’ uitgenodigd voor de bijeenkomst op 21 maart. Met deze meedenkers maakten we een mooie start voor de toekomst van de NBS.
Thema’s Theory of Change
In groepjes bespraken we voor een aantal thema’s van de Theory of Change wat belangrijk is om vast te houden en wat we moeten opbouwen of juist afbouwen. En waar we elkaar kunnen vinden. Hieronder vind je per thema een overzicht.
Educatie en bewustwording
Wat zouden we meer moeten doen voor het thema educatie en bewustwording? Een aantal van de genoemde punten:
- Vertaal rapporten naar praktische tips.
- Laat (meer) onderzoek doen naar de belangrijkste redenen waarom burgers/organisaties iets voor bestuivers doen. En deel de informatie en effecten.
- Zet bee-influencers in als ambassadeurs voor groene voorbeelden.
En waar kunnen we elkaar vinden voor dit thema? Hieruit kwam onder andere naar voren: kennis delen, onderhoud het netwerk, aandacht voor bijenlandschap en meer samenwerking. Houd deze punten ook vast.
Vanuit de Nationale Bijenstrategie plannen we een gesprek voor concrete acties. Om te zorgen dat er nog meer samenwerking tussen onze partners ontstaat.
Gewasbeschermingsmiddelen
Voor het thema gewasbeschermingsmiddelen werden als opbouwende punten genoemd:
- Zet in op beschikbaarheid van biologische middelen.
- Van productverkoop naar verkoop van gezonde teelt.
- Vergroot de weerbaarheid van het teeltsysteem. Dat is een systeem dat zo is ingericht dat ziektes en plagen minder effect hebben. En er snel herstel is van verstoringen.
We kunnen elkaar vinden in netwerken van natuurinclusieve landbouw. Voorbeelden van netwerken zijn Natuurinclusief Betuws Boeren van NBS-partners Agrarische Natuurvereniging Lingestreek en de Coöperatieve Betuwse Fruitmotor. Of Kenniscoalitie De Plaatsen met voorbeeldlocatie Plaats de Kleine Aarde in Boxtel. Binnen dit soort netwerken komen onderzoek, landbouw en regio samen.
De Nationale Bijenstrategie plant een gesprek voor concrete vervolgacties voor dit thema.
We kunnen bijvoorbeeld acties inzetten op de volgende punten:
- Neem de risico’s weg bij gebruik van (nieuwe) biologische middelen. De oogst kan bijvoorbeeld mislukken. Zet in op verkoop van gezonde oogst.
- Geef meer voorlichting over gewasbeschermingsmiddelen (GBM). Wat zijn het? En geef bijvoorbeeld ook informatie over wat er nog overblijft aan GBM op een productlabel.
- Stimuleer de natuurinclusieve landbouw en zorg voor extra financiering.
Toekomstbestendige imkerij
Voor dit thema werden als externe bedreigingen genoemd:
- de Aziatische hoornaar
- voedseltekort
- gif
Genoemde punten voor opbouw:
- Laat mbo-studenten die zich bezig houden met groenbeheer samen optrekken met mbo-imkerij.
- Organiseer registratiebeleid. (Redactie: Volgens Europese wetgeving moeten bijenvolken in Nederland geregistreerd worden. Hoe dit in zijn werk zal gaan, is nog niet bekend. Op de website van de Nederlandse Bijenhoudersvereniging lees je meer over de Bijenvolkregistratie).
De groep die dit thema besprak, geeft aan dat al deze onderwerpen breed bekend moeten worden binnen de mbo-opleidingen.
Monitoring
Voor dit thema bespraken we het belang van een monitoringsmethodiek. Eerst moeten we daarvoor kijken naar wat er al is. Hoe kunnen we dat verder brengen?
Genoemde voorbeelden van wat belangrijk is voor de methodiek:
- Een goede verspreiding van monitoring over Nederland.
- Aandacht voor het meenemen en activeren van burgers. En ook aanhaken op bestaande initiatieven zoals de Nationale Bijentelling en waarnemingen.nl.
- Duidelijke prioriteiten. Wat monitoren we wel en wat niet?
De groep voor dit thema stelt voor om in het najaar van 2024 vanuit de NBS een kennissessie te organiseren over monitoring.
Regio en Bijenlandschappen
Wat kunnen we nog meer doen voor het thema regio en bijenlandschappen?
Een aantal van de genoemde punten:
- Bijenlandschappen kunnen beter worden opgenomen in de opgaven voor bijvoorbeeld klimaat en water.
- Zet bestaande budgetten vanuit de overheid voor menskracht en proces anders in.
- Hoe kunnen we kennis van onderzoeksinstituten en kennis en kunde in het veld beter benutten in de regio’s?
De groepsleden stellen voor om:
- Een bijeenkomst te organiseren over (de opzet van) regionale bijenlandschappen voor provincies, andere overheden en coördinatoren, najaar 2024. De Nationale Bijenstrategie gaat deze bijeenkomst plannen.
- Mogelijkheden te verkennen voor (structurele) financiering van coördinatoren.
- Bijenlandschappen zichtbaar te maken als deel van de oplossing voor klimaat-en wateropgaven. Een eerste begin is gemaakt. Nicky Kruizinga gaf op 21 mei een presentatie over bijenlandschappen aan de 6 uitvoeringsorganisaties. Deze zijn betrokken bij de invulling van de groenblauwe dooradering.
Aanbevelingsbrief Tweede Kamer
Het ministerie van LNV schreef namens de partners van de NBS een aanbevelingsbrief voor de Tweede Kamer. Ze gebruikte hiervoor de volgende informatie:
- Het evaluatierapport 5 jaar Nationale Bijenstrategie. Dit rapport stuurt ze ook als bijlage mee.
- De uitkomsten van de Mentimeter op 2 november: wat mag er volgens jullie niet ontbreken in het nieuwe regeerakkoord in relatie tot bestuivers? Lees in het nieuwsbericht ‘Event 5 jaar Nationale Bijenstrategie: inspiratie en verbinding’ een samenvatting van de uitkomsten.
- De ideeën, voorstellen en opmerkingen vanuit de bijeenkomst: Meedenken over de toekomst van de Nationale Bijenstrategie.
We stuurden de brief eind mei ter inzage naar alle partners. LNV stuurt de brief medio juni naar de Tweede Kamer.
Heb je de brief niet gekregen, neem dan contact met ons op.
Verder meedenken?
De aanbevelingen voor de Tweede Kamer zijn een waardevol onderdeel voor de toekomst van de NBS. En daarmee de bestuivers. Intussen werken we ook samen met onze partners verder aan de toekomst en de acties die daarvoor nodig zijn. Wil jij hierover ook meedenken? Laat dit dan weten en stuur ons een e-mail.